Idealo de Bono

Reprodução BV

Je la 30-a de Januaro pasis unu plia jaro ekde la murdo de la hinda pacista gvidanto Mohandas Karamchand Gandhi (1869-1948). En mondo signita per perforto, estas ĉiam oportune rememorigi la venkan ekzemplon de la Mahatmo (“granda animo”), kiu atingis per la filozofio de neperforto la sendependecon de Hindujo.

En la jaro 1891, Gandhi diplomiĝis pri Juro en Anglujo kaj revenis Hindujon, kie li laboris en sia fako. Post du jaroj, li komencis movadon en Sudafriko — kiu tiutempe estis brita kolonio — per kiu li celis batali kontraŭ rasismo kaj por la rajtoj de hindoj.

En la jaro 1914 li revenis sian landon kaj disvastigis sian movadon, kies ĉefa metodo estis pasiva rezistado, pledante por neperforto kiel batalmaniero. En 1922 li estis arestita, post kiam li organizis strikon kontraŭ plialtigo de impostoj, kaj oni kondamnis lin al sesjara kaptiteco. Sed li estis liberigita en 1924. En 1930 li gvidis marŝon al la maro, nome 320-kilometran piediradon por protesto kontraŭ kostoj de britaj impostoj kaj la malpermeso, ke hindoj fabriku salon (...). Fine, en 1947, oni proklamis la sendependecon de Hindujo. Gandhi laboris ankaŭ por eviti la konfrontiĝon inter islamanoj kaj hindoj, kiuj starigis apartan Ŝtaton, nome Pakistanon, dividitan je du partoj, tiel ke unu el ili poste fariĝis Bangladeŝo. Oni akuzis, ke li dispartigis la teritorion de Hindujo, kaj tio kaŭzis malamon flanke de hindaj naciistoj. Unu el ĉi tiuj pafmurdis lin en la sekvinta jaro, kiam Gandhi estis 78-jara. Tiutempe, pli ol unu miliono da hindoj ĉeestis lian funebran ceremonion.

Civilizita civilizacio? Nur per dialogo!

Arquivo BV

En intervjuo, kiun mi donis al portugala ĵurnalistino Ana Serra, mi emfazis, ke Religio, Filozofio kaj Politiko ne kongruas kun netoleremo. Same pri Scienco. Notu la penson de Voltaire (1694-1778): “Toleremo estas tiel necesa en politiko kiel en religio; nur fiero estas netolerema”.

Kaj plie: oni neniam devas prediki pri ia Kreanto, kiu teruras la homojn, sed ke Li faru ilin pli respondecaj kaj fratecaj.

Arquivo BV

Antaŭ kelkaj tagoj mi legis — en la verko Apoteko de Pensoj, de la brazila esploristino Sonia de Aguiar, kiun mi ricevis donace de la veterana ĵurnalisto Luiz Carlos Lourenço — la jenan frazon de la aktiva brazila kantisto kaj komponisto Gilberto Gil: “Arto, religio kaj scienco estas malsamaj manieroj trafi la saman celon. Sed fine ili ĉiuj serĉas respondojn al la samaj demandoj”.

Arquivo BV

Tiajn demandojn oni klarigos nur tiam, kiam Ekumena Frateco fariĝos la fundamento de dialogo religia, politika, filozofia kaj scienca, en socio tutmonda, kiu arogas al si civilizecon. Antaŭ tio, indas ĉi tien almeti la vortojn de la saĝa Goethe (1749-1832): “Kiu havas firman volon, tiu skulptas la mondon laŭ sia bildo”.